پلیمر چیست

پلیمر چیست

از پلیمر بیشتر برای موارد مشخص کردن پلاستیک ها (پلیمرهای مصنوعی) استفاده می‌شوند و این در حالی است که پلیمرها ی طبیعی نیز وجود دارد نظیر کائوچو که شامل هیدرو کربن های ساده هستند یا پروتئین ها و پلیمرهای طبیعی ساخته شده از آمینو      اسیدها و نوکلئیک اسیدها نیز پلیمرهایی ساخته شده از نوکلئوتیدها هستند. پلیمرها همچنین به صورت آلی معدنی دارای عنصر کربن و به صورت معدنیفاقد عنصر کربن طبقه بندی می‌شوند.

پلیمرهای مصنوعی طی فرآیند پلیمریزاسیون که در آن واحد هایی کوچک تر به نام مونوم (تک پار) با هم واکنش و به پلیمر (بسپار) تبدیل می‌شوند.

طبقه بندی پلیمرها

1) طبقه بندی پلیمرها براساس منابع موجود

2) طبقه بندی پلیمر بر اساس ساختار زنجیر مونومر

3) آرایش زنجیرهای پلیمر

الف) بلوری یا کریستالی: در این آرایش پلیمر از حالت مذاب، سرد و یا از حالت محلول تغلیظ شوند و به آرایش منظم برسند حالت بلوری یا کریستالی به خود گیرند.

نظیر:

ب) شکل (آمورف) هر گاه زنجیرهای بسپار از حالت مذاب، سرد یا محلول تغلیظ شوند و نتوانند به شکل و آرایش منظمی برسند و به اصطلاح شبیه کلاف کاموا شوند و به آن پلیمر بی شکل (آموورف) گویند بهترین خصوصیات این آرایش شیشه ای و شفاف بودن آنهاست به علت عبور نور از آن ها

نظیر :

اغلب پلیمرها ما بین آموورف و کریستالی هستند.

4) طبقه بندی پلیمر براساس چینش مونومر در مولکول پلیمر و جود داشته باشد همو پلیمر می‌نامند (Homo polymer)

نظیر:

پلی اتیلن PE, پلی پروپیلن PP,پلی استایرن PS, پلی ونیل کلراید PVC

منظور از مونومر: رگ واژه یونانی mono به معنی یک meros به معنی بخش در فارسی به معنی تکپار است

ب) کوپلیمر: اگر تعدادی مونومر یا همان واحد تکرار شونده

در مولکول پلیمر وجود داشته باشند کو پلیمر می‌نامند (Copolymer)

انواع کو پلیمر

1) کو پلیمر متناوب (Alternating copolymer) نظیر پلی آمید   66    PA 32

2) کو پلیمر اتفاقی (Random copolymer) نظیر SBR استایرن بوتادین رابر و PP پلی پروپیلن

3) کو پلیمر دسته ای (Block copolymer) نظیر ABS

4) کو پلیمر پیوندی ( Graft copolymer) نظیر Graft مالیئک ایندرید

5) طبقه بندی بر اساس پلیمریزاسیون

پلیمریزازسیون: فرآیندی است که طی آن ترکیباتی با وزن مولکولی کم با هم ترکیب شده و یک ترکیب پیچیده با وزن مولکولی بالا تشکیل می‌دهند

انواع پلیمریزاسیون

1) زنجیره ای : مونومرها در یک حالت خود به خودی به صوذت زنجیره ای به هم متصل می‌شوند این واکنش محصول فرعی ندارد

2) مرحله ای: مونومرها در این روش تولید پلیمر گره های عاملی مونومر به صورت مرحله ای و کند با هم واکنش می‌دهند و منجر به تولید پلیمر می‌شوند

6) طبقه بندی بر اساس رفتار حرارتی (گرمایی ): مهم ترین طبقه بندی

الف) ترموپلاست (گرما نرم): با اعمال حررت (گرما) در فرآیند های مختلف نظیر تزریق اکستروژن،دوانی و غیره تغییر شکل داده و به محصول نهایی تبدیل می‌شوند.

نظیر : PP,PE,PVC,PA,PC,PA,... و می‌توان این فرآیند ها را چندین بار تکرار کرد و منجر به محصول شود.

ب) ترموست ها( گرما سخت) :با اعمال حرارت ( گرما ) در اثر واکنش شیمیایی پیوندهای عرضی درآنها ایجاد شده و پلیمر جامد می‌شود ( معمولا به صورت مایع، پور یایش پلیمر هستند) پس از اعمال حرارت و فشار به شکل دلخواه تبدیل می‌شوند.

وجه متمایزز آنها با ترموپلاست در این است که پس از اعمال حرارت و فشار به دلیل به وجود آمدن پیوندهای عرضی مجددا با حرارت دادن نرم نمی‌شوند و قابل فرآیند و شکل دهی مجدد نیستند.

نظیر: اپوکسی ها (Epoxies)، ملامین فرمالرهید (MF.Melamine for maldehyde) باکلیت (Bakelite) فتول فرمالرهید (PF. Phenol formaldehyde ) پلی استرها ی اشباع نشده

(UP. Un saturated polyesters)